Co to jest „zdrowie”?
Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa,
ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego
i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia).
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
Historia
-Ruch szkół promujących zdrowie rozwija się w Europie od 1986r. i obejmuje kraje stowarzyszone w Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, którym wspólnie patronują Światowa Organizacja Zdrowia, Rada Europy i Komisja Europejska.
-Polska znalazła się w gronie pierwszych ośmiu krajów, które zostały przyjęte do ESSzPZ już w 1992 r.
-W Polsce popularyzację idei SzPZ rozpoczęto projektem „Szkoła Promująca Zdrowie”, realizowanym pod kierunkiem prof. dr hab. Barbary Woynarowskiej w latach 1992–1995, w 14 szkołach podstawowych, zwanych „szkołami projektowymi”.
-W ramach upowszechniania projektu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci SzPZ − wojewódzkich koordynatorów.
-Od 1992 r. zaczęły powstawać wojewódzkie sieci szkół promujących zdrowie.
Definicja Szkoły Promującej Zdrowie
Szkoła Promująca Zdrowie tworzy warunki i podejmuje działania, które sprzyjają:
-dobremu samopoczuciu członków społeczności szkolnej,
-podejmowaniu przez członków społeczności szkolnej działań na rzecz zdrowia własnego i innych ludzi oraz tworzenia zdrowego środowiska.
Główne cechy SzPZ:
Szkoła:
-Jest środowiskiem, którego społeczność nie tylko uczy się i pracuje, ale także żyje - nawiązuje kontakty z innymi, przeżywa porażki i sukcesy, odpoczywa, bawi się itp. Szkoła jest więc miejscem, w którym społeczność ma nie tylko wywiązywać się z obowiązków, ale także powinna dobrze się czuć.
-Jest elementem środowiska lokalnego: oba te środowiska wzajemnie na siebie oddziałują.
-Jest miejscem, które przygotowuje młodych ludzi nie tylko do następnego etapu edukacji, ale również do życia, w tym do dokonywania „zdrowych” wyborów.
Promująca:
-Tworząca warunki (fizyczne i społeczne), sprzyjające ochronie i pomnażaniu zdrowia.
-Umożliwiająca aktywne uczestnictwo społeczności szkolnej w działaniach na rzecz zdrowia.
Zdrowie:
-Ma cztery wymiary: fizyczny, psychiczny, społeczny i duchowy, które powinny być w harmonii.
-Decyduje o jakości życia ludzi obok wykształcenia i warunków ekonomicznych.
Szkoła promująca zdrowie:
-Akceptuje fakt, że zdrowie społeczności szkolnej może być tworzone przez połączenie edukacji zdrowotnej i innych działań, które podejmuje szkoła aby chronić i poprawić zdrowie wszystkich, którzy się w niej znajdują.
-Troszczy się w równym stopniu o zdrowie pracowników i uczniów.
-Uczniowie i pracownicy są świadomymi i aktywnymi uczestnikami procesu promocji zdrowia.
-Edukacja zdrowotna ma określony czas w programie nauczania szkoły oraz w ramach nauczania poszczególnych przedmiotów.
-Pielęgniarka szkolna ( i inni zatrudnieni w szkole pracownicy służby zdrowia) uczestniczy czynnie w programie edukacji zdrowotnej.
-Pracownicy szkoły i rodzice mają możliwości uczestniczenia w działaniach w zakresie edukacji zdrowotnej w ramach programu kształcenia pracowników oraz spotkań z rodzicami.
-Zwraca uwagę na objawy i skutki nadmiernego stresu oraz podejmuje działania dla jego zmniejszenia oraz uczenia uczniów i pracowników radzenia sobie ze stresem.
-Uznaje, że posiłki szkolne i artykuły spożywcze, dostępne w szkole, stanowią ważną role w promocji zdrowia członków społeczności szkolnej.